تصور کودکان از پول چگونه است؟

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که کودکان چه تصوری از پول دارند؟ وقتی با آن‌ها درباره پول صحبت می‌کنیم، دقیقاً چه چیزی در ذهنشان شکل می‌گیرد؟ آیا برداشت آن‌ها با مفهوم واقعی پول فاصله دارد؟ و مهم‌تر از همه، چگونه می‌توانیم این فاصله را کمتر کنیم و ارزش واقعی پول را به زبان ساده برایشان توضیح دهیم؟

این‌ها پرسش‌هایی هستند که هر پدر و مادری باید از خود بپرسد و به دنبال پاسخ درست آن باشد.
واقعیت این است که پول فقط ابزاری برای خرید نیست و معنای عمیق‌تری دارد.

بگذارید یک ماجرای جالب برایتان تعریف کنم:
روزی همراه پسر چهار ساله‌ام به سمت بستنی‌فروشی می‌رفتیم. ناگهان خبر بدی به او دادم:
“کیف پولم را در خانه جا گذاشته‌ام و امروز نمی‌توانی بستنی همیشگی‌ات را بخوری.”
اما او بدون ناراحتی و ناامیدی، با خونسردی گفت:
“خب، به دستگاه خودپرداز برو و کمی پول بگیر!”

این واکنش نشان می‌دهد که کودکان امروزی در دنیای کارت‌های اعتباری، خریدهای آنلاین و تراکنش‌های دیجیتال، درک کمتری از ارزش واقعی پول دارند. این مسئله به‌ویژه در شرایط اقتصادی امروز که مدیریت مالی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده، می‌تواند در آینده برایشان مشکل‌ساز شود.

به همین دلیل، بهتر است آموزش سواد مالی را از همان دوران پیش‌دبستانی آغاز کنیم.
فقط کافی است آموزش‌ها ساده، جذاب و متناسب با سن کودک باشند و از همان تصورات اشتباه آن‌ها شروع کنیم تا آرام‌آرام دیدگاهشان به پول و ارزش آن شکل بگیرد.

 

 

تصورات اشتباه کودکان درباره پول و روش‌های اصلاح آن

کودکان دنیای متفاوتی از پول و ارزش آن دارند. آن‌ها معمولاً برداشت‌های ساده‌انگارانه‌ای دارند و نمی‌دانند که پول فقط برای خرید چیزهای مورد علاقه‌شان نیست. در ادامه، به چند باور اشتباه رایج کودکان درباره پول و راهکارهای مؤثر برای آموزش مفاهیم مالی به آن‌ها می‌پردازیم.

۱. تصور کودکان: پول فقط برای خریدن چیزهاست

بیشتر بچه‌ها بارها والدینشان را در حال خرید در فروشگاه دیده‌اند، اما چون کمتر شاهد پرداخت قبض‌ها و سایر هزینه‌های زندگی هستند، فکر می‌کنند پول فقط برای خرید اسباب‌بازی، خوراکی و وسایل مورد علاقه‌شان است.

راهکار:

• چند قبض و صورت‌حساب ماهانه را به کودک نشان دهید.

• به زبان ساده برایش توضیح دهید که استفاده از برق، آب، گاز، تلفن و اینترنت هزینه دارد.

• این کار به او کمک می‌کند بفهمد که پول خانواده فقط برای خرید اسباب‌بازی یا خوراکی نیست و در بخش‌های مختلفی خرج می‌شود.

۲. تصور کودکان: پول هیچ‌وقت تمام نمی‌شود

خیلی از بچه‌ها فکر می‌کنند دستگاه‌های خودپرداز همیشه پول می‌دهند و والدین هر وقت بخواهند می‌توانند پول دریافت کنند. در گذشته که مردم بیشتر از پول نقد استفاده می‌کردند، این موضوع برای کودکان قابل‌درک‌تر بود. اما امروزه با خرید آنلاین و پرداخت‌های دیجیتال، مفهوم محدودیت منابع مالی برایشان مبهم‌تر شده است.

راهکار:

• برای فرزندتان توضیح دهید که پول در ازای کار به دست می‌آید و بی‌نهایت نیست.

• نشان دهید که بودجه خانواده محدود است و بخش زیادی از آن صرف خوراک، مسکن، آموزش، حمل‌ونقل و سایر نیازهای ضروری می‌شود.

• وقتی درخواستی غیرضروری مانند خرید یک اسباب‌بازی یا بازی ویدیویی دارد، به او توضیح دهید که این تصمیم شخصی نیست، بلکه بخشی از برنامه‌ریزی اقتصادی خانواده است.

۳. تصور کودکان: بانکداری آنلاین واقعی نیست

در دنیای امروز، بسیاری از پرداخت‌ها و تراکنش‌های مالی آنلاین انجام می‌شود. اما برای کودکان، به‌ویژه خردسالان، این موضوع گیج‌کننده است، چون تصور می‌کنند کامپیوتر فقط برای بازی و سرگرمی است و نمی‌توانند درک کنند که پول هم در دنیای دیجیتال جابه‌جا می‌شود.

راهکار:

• برای کودک یک حساب پس‌انداز واقعی در یک بانک فیزیکی باز کنید.

• هر بار که عیدی، هدیه یا پول توجیبی پس‌انداز می‌کند، او را همراه خود به بانک ببرید.

• داستان پس‌انداز و مدیریت پول خودتان را برایش تعریف کنید.

• حتی می‌توانید یک صندوق قرض‌الحسنه خانوادگی ایجاد کنید تا کودکان با مفاهیم ساده‌ای مثل پس‌انداز و قرض آشنا شوند.

۴. تصور کودکان: همه چیز یک قیمت دارد

کودکان پیش‌دبستانی معمولاً قیمت برخی از وسایل مورد علاقه‌شان را می‌دانند، اما نمی‌توانند آن را با سایر هزینه‌های ضروری زندگی مقایسه کنند. چون می‌بینند والدین برای همه چیز از یک کارت بانکی استفاده می‌کنند، تصور می‌کنند هزینه همه چیز یکسان است.

راهکار:

• با فرزندتان یک بازی مقایسه قیمت‌ها انجام دهید.

• مثلاً بگویید:
  “این شیرینی فقط ۱۰۰۰ تومان است، اما تعمیر ماشین ۳۰۰ هزار تومان هزینه دارد!”

• این روش به کودک کمک می‌کند مفهوم مقایسه ارزش‌ها و اولویت‌بندی هزینه‌ها را بهتر درک کند.